 | ||||
| ||||
| De Geschiedenis (History of) van USSR boxers >>> | ||||
| Modeloverzicht van USSR boxers | ||||
|
||||
| URAL | ||||
 |
M-72 Gemaakt in verschillende fabrieken werden onder moeilijke omstandigheden motorfietsen geproduceerd na 1941. Het plan was om het model in drie verschillende fabrieken te produceren. In Moskou(MMZ) 12500 stuks, Leningrad 5000 en in de Kharkov Motoplant 13000 M-72's. De fabriek in Moskou lukt het om in het eerste jaar ongeveer 1750 motoren te bouwen. In oktober 1941 werd de fabriek verplaatst naar Gorky(GMZ) en nog wat plekken (?) In november weer naar Irbit verplaatst. In Gorky werden wel alle zijspannen gemaakt. Wat er met de fabriek in Leningrad is gebeurt is mij niet bekend. De fabriek in Irbit probeerde te functioneren met weinig elektriciteit en met behulp van een generator aangedreven door een stoomlokomotief zonder wielen. Vanwege het tekort aan aluminium, werden onderdelen soms gemaakt van gietijzer. Ondanks alle moeilijkheden slaagden ze erin om de productie te starten in februari 1942 en het het om op 24 oktober de eerste partij motoren af te leveren. | |||
 |
Tegen het einde van de oorlog waren 9799 complete combinaties geleverd aan
het leger. In het voorjaar van 1942 starte de bouw van een nieuwe
productiehal. Een productie van 15.000 stuks per jaar was de planning, maar dit doel werd niet bereikt. Na de oorlog werd een nieuw uitbreidingsplan uitgevoerd.
Het verbeteren kon toen echt beginnen. In 1946 werd de dubbele koppelingsplaat geïntroduceerd en de overbrengingsverhouding werden veranderd naar 3,89 naar 4,62. In 1948(?) werd het frame versterkt en kreeg de motor een nieuw luchtfilter. In 1950 bereikte de fabriek de productie van haar 30.000 ste motor. | |||
 |
(Ural / IMZ) M-72 M Vanaf 1951 werd de M72 ook in Kiev gemaakt in de KMZ (Kiev Motorfiets Fabriek). Bij ons beter bekend als Dnepr of Dniepr. In zijn oorspronkelijke uitvoering werd de M-72 gebouwd tot ongeveer 1956. Daarna kwam zijn opvolger de M-72M. In 1953 begon men voorzichtig te exporteren en het jaar daarop kreeg men toestemming om de motorfietsen te verkopen op de civiele markt in Rusland. De productie van de militaire fietsen ging in zijn geheel naar Kiev (Dnepr) zodat Ural aleen nog civiele modellen leverde. De vernieuwde machine kreeg verbeterde remmen, sterker frame, ander voorspatbord en achterlicht. Het zijspanvering werd ook gewijzigd door de invoering van een torsiestang. In 1961 werd dit model opgevolgd door de M-61 met een kopklep motor maar de zijklepmotor bleef nog lang in productie. | |||
 |
(Ural) M-52 De M-52 was de eerste, in flinke aantallen geproduceerde, Russische motor met een kopklep boxer blok. Het was een prototype uit 1954 en de productie begon in 1956. Het werd ontworpen alleen voor gebruik op de weg. Een zijspan was optioneel. Samen met het nieuwe 494 cc motorblok had de motor een nieuwe voorvork en trommelremmen met lichtmetalen naven. In 1959 werd het uiterlijk van dit model wat aangepast waardoor hij een beetje op de latere M61 begon te lijken. 678 werden er gebouwd tot 1961. Er was ook een sport versie, de M52S. | |||
 |
(Ural) M-53 | |||
 |
(Ural) M-75 - M-77 De M-75 , M-75M en de M-77 waren racemotoren en niet meer dan 10-20 stuks werden er per jaar gemaakt. | |||
 |
(Ural) M-75 Civiel | |||
 |
(Ural) M-61 De M-61 werd in 1961 geïntroduceerd als opvolger voor de M-72M. Duidelijk te zien is het "oude" plunjer frame maar nu met kopklepper. Anders dan in de Dnepr K-750 gebouwd in Kiev, bleven veel delen onveranderd. De nadruk lag op het nieuwe 649 cc kopklep blok. | |||
 |
Ural M-62 De M-62 was een overgangsmodel tussen M-61 en M-63. Het belangrijkste, zichtbare verschil was een diepere spatborden maar wel nog het plunjerframe. Voor het eerst werd de naam Ural (Oeral) gebruikt. | |||
 |
Ural M-63 Eindelijk kwam er een ander frame. De productie van de M-63 Ural begon in 1965. Hij had een nieuwe achterwielophanging met vork in plaats van plunjers en een nieuw gevormde brandstoftank. De motor en de versnellingsbak bleef ongewijzigd. Dit model werd gebouwd tot 1970. | |||
 |
Ural M-66 De M-66 is weer een gemoderniseerde versie van de M-63. Met de exportmarkten in het achterhoofd werden nieuwe kleurenschema's geïntroduceerd. De fiets kreeg richtingaanwijzers en een nieuw gevormd stuur. In het motorblok kwam een full-flow oliefilter en op de versnellingsbak een papieren luchtfilter. Het frame en de voorwielophanging werd ook wat verbeterd. Dit model werd geproduceerd 1970-1975. | |||
 |
Ural M-67-36 De belangrijkste aanpassing in de M-67 was een geheel nieuw 12 volt systeem. Een nieuwe koplamp en dashboard werd eveneens geïntroduceerd. Een zichtbaar verschil was de gewijzigde achterwielophanging en een heel nieuw frame. Met buddy of met twee zadels. De voorrem werd double leading die de remwerking sterk verbeterde. In 1976 het motorvermogen steeg 32-36 PK en de motor kreeg als typeaanduiding Ural M-67-36. | |||
 |
Ural M-67-36 Enduro | |||
 |
Ural Cross | |||
 |
Ural M-80 | |||
 |
Ural Wankel RD-501B. Dit model wordt zowel bij Ural als Dnepr beschreven. Aan het frame, achtervork binnen het frame, is te zien dat het een Dnepr is. Verder dan een prototype is het nooit gekomen. Wankelmotor 495 cc, 38 PK bij 6300 t/m. In Rusland zijn nog meer prototypes (RD 515 en de ROTOR 500) gemaakt met wankelmotor maar dat valt dan weer niet binnen dit verhaal. Hoewel dit dan eigenlijk ook weer geen boxer is maar wel is het frame van een Dnepr gebruikt. | |||
 |
Ural 8 103-10-03 Een veel voorkomend model in Nederland. Zijn nog voor zeer redelijke prijs te koop. | |||
 |
Ural Cobra Tja. Het verhaal gaat dat een paar arbeiders in de fabriek hier een aantal van gebouwd hebben. Het model sloeg niet aan. | |||
 |
Ural Voyage(?) Nog meer Tja.....Langzaam maar zeker gaat het ergens op lijken. | |||
 |
Ural Wolf Het begint er nu dan op te lijken. Zeldzame verschijning op de weg die er in de praktijk niet eens zo beroerd uitziet. Wordt een verzamelobject. | |||
 |
Ural Solo 2010 Vooral in de USA populair model waar dan ook het grotendeel van de productie naar toe gaat. Inmiddels zijn de prijzen op Europees niveau aangekomen maar is de kwaliteit stukken verbeterd. | |||
 |
Ural Tourist Door het gebruik van kwaliteitsproducten uit andere landen is de betrouwbaarheid enorm toegenomen. | |||
 |
Ural Ranger | |||
| DNEPR | ||||
 |
Dnepr M-72N 1956-1959 De productie van de originele M-72 in de fabriek in Kiev begon in 1951 maar al snel kwamen er tijdens de productie kleine aanpassingen. De eerste flink aangepaste variant werd geïntroduceerd in 1957. De M-72N verschilde duidelijk van zijn voorganger door de voorwielophanging, een schommelarmvork, en lichtmetalen remtrommels. Nieuwe, verstelbare conische lagers en sterkere spaken werden gebruikt. Wel werd het oude plunjeframe nog gebruikt. Omdat de fiets beschikbaar was voor de civiele markt konden een spiegel en kuipje extra besteld worden. De wielbasis nam met 50 mm toe tot 1450 mm. Dit model is waarschijnlijk ontworpen door IMZ (Ural) ingenieurs. | |||
 |
Dnepr K-750 1956-1964 In 1958 begon de productie van de beroemde K-750. In tegenstelling tot de M-61 van IMZ, bleven de ontwerpers in Kiev de oude zijklepper trouw en richten zich meer op het verbeteren van het frame en de vering. De plunjervering van het achterwiel werd vervangen door een swingarm met hydraulische schokbrekers. In de zijspan werd de torsiestaaf vervangen door een vork ondersteund door een schokdemper, dezelfde als in de achtervering. Dat verbeterde sterk de wegligging en grondspeling. De compressieverhouding groeide van 5,5 naar 6,0. Het vermogen steeg van 22 naar 26 pk. Geleidelijk aan werd de motor verbeterd door gewijzigde cilinderkoppen en behuizing voor de ontsteking Het stuur kreeg andere hendels en een veel eenvoudiger voorwielophanging in de vorm van een gewone telescoopvoorvork. | |||
 |
De civiele versie kreeg echter nooit de versnellingsbak met achteruit. Tussen 1958 en 1976 zijn er 292.781 exemplaren van deze fantastische machine gemaakt in verschillende uitvoeringen. In 1964 werd de fiets K-750M genoemd door al deze verbeteringen en aanpassingen. De militaire equivalent van dit model was MW-750, verder op deze pagina beschreven. | |||
 |
Dnepr K-650 1967-1977 De eerste motorfiets met kopkleppen motor uit Kiev werd gelanceerd in 1967. Het was K-650 die inmiddel een zeldzaamheid aan het worden is. De K-650 werd parallel met de K-750 tot 1977 gemaakt. 36.963 in totaal. Werd uitgevoerd naar Groot-Brittannië onder de naam Cossack. Later kreeg hij de typeaanduiding MT 8. | |||
 |
Dnepr MT-9 1971-1976 De opvolger van de K-650 of ook MT8 genoemd is de Dnjepr MT-9. Die werd in 1971 geïntroduceerd als een aanvulling op het assortiment. Hij werd dus naast de K650 en K750 geproduceerd. Deze fiets is als extra uitgerust met een versnellingsbak die een achteruitversnelling had. Tot 1976 werden er 189463 gebouwd. | |||
|
|
Dnepr Wankel 1974 RD-501B. Dit model wordt zowel bij Ural als Dnepr beschreven. Aan het frame, achtervork binnen het frame, is te zien dat het een Dnepr is. Verder dan een prototype is het nooit gekomen. Wankelmotor 495 cc, 38 PK bij 6300 t/m. In Rusland zijn nog meer prototypes (RD 515 en de ROTOR 500) gemaakt met wankelmotor maar dat valt dan weer niet binnen dit verhaal. Hoewel dit dan eigenlijk ook weer geen boxer is maar wel is het frame van een Dnepr gebruikt.. | |||
 |
Dnepr MT-10 1973-1976 Opvolger van de MT9 werd de MT-10. Die kreeg een nieuw frame, vergelijkbaar met het frame dat gebruikt werd in de Ural M-67, grotere brandstoftank en, voor het eerste, 12 volt elektrisch systeem. Hij werd gemaakt vanaf 1973 en er werden totaal 141.839 stuks gebouwd. Wanneer de productie precies stopte is niet bekend. Andere typeaanduidingen: KMZ-8.155.02 KMZ-8.155.04 | |||
 |
Dnepr MT-10-36 1976-1980 De echte opvolger van de K-650 en MT-9 modellen is de MT-10-36. Een nieuwe brandstoftank van de MT-10 en een buddyseat gecombineerd met de betrouwbare lange frame zodat er gebruik gemaakt kon worden van de achteruitversnelling. Het elektrische systeem was 12 volt met een alternator, knipperlichten en een nieuwe koplamp met dashboard. Hij kreeg ook wat hogere compressie waardoor wat meer vermogen. Nieuwe carburateurs. Dit model werd gebouwd 1976-1984. | |||
 |
Dnepr MT-11 (KMZ 8.155) 02/04 1980-???? De MT-10-36 werd opgevolgd door de MT-11. Die was leverbaar met een buddy of met twee aparte zadels. Ze liepen nog steeds op laag-octaan gehalte benzine. Het voor export aangeboden model (KMZ 3,8-155,6) had een hogere compressieverhouding die beter de hoog-octaan benzine overweg kon. De motor heeft een luchtfilter met verwisselbare papieren cartridge. Remmen zijn verbeterd door het gebruik van een extra rem op het zijspan wiel, die tegelijk werkte met het achterrempedaal. Tussen 1983 en 2005 bouwden ze 708.792 eenheden. | |||
 |
Dnepr (MT?) 12 1977-1982 Omdat de vraag naar goedkope zijkleppers ondanks alle moderniseringen beleef aanhouden introduceerde Dnjepr het model 12. Het werd speciaal ontworpen voor gebruik in moeilijke omstandigheden, op onverharde wegen of zelfs off-road. De zij-klepper was geschikter voor dat doel omdat het maximale koppel bij lagere toerentallen wordt bereikt. Hij lijkt een beetje op de MT-10-36, maar had een 6 volt systeem en een door een as aangedreven zijspanwielaandrijving. Een speciale tandwiel-overbrenging, waardoor 36% van het koppel op het zijspan wiel en 64% op het achterwiel, verbeterde de rijeigenschappen. Dnepr 12 was het laatste model met het oude zijklep blok. Rond de 200.000 werden er gebouwd. | |||
 |
Dnepr MT-14 Escort (Kremlin?) 1978-1989 | |||
 |
||||
 |
Dnepr MT-14.9 Patrol 1977-1989 Net als bij URAL was er een DNEPR "patrouille" voor de politie. Deze zeldzame (solo alleen) werd 25 exemplaren in 1978 en 25 in 1989 ...! De motor is geëvolueerd 696 tot 1000 cm3. Opvallend is ook de 5-versnellingsbak op sommige modellen. | |||
 |
Dnepr MT-16 1985-2001 De Dnepr 16 werd gebouwd in verschillende versies: KMZ 8.156 KMZ 8.922 KMZ-8.922-02 (burger) KMZ 156.200 (leger) KM3-8.9226. Allemaal ontworpen voor gebruik met een zijspan. Hij werd aangedreven met een versnellingsbak met achteruit, aandrijving op achter- en zijspanwiel. De compressie steeg van 7,0 tot 8,5:1. De fiets was verkrijgbaar met buddy of twee aparte zadels. | |||
 |
Dnepr MT19+157 1990-???? Enige opvallende verschillen met de MT16 zijn de voorvork en een poging tot vormgeving door middel van twee plastic zijpanelen. | |||
 |
Dnepr MT-80 De Oostenrijkse firma Schwaighofer KEG in Linz importeerde een aantal Mt10 motoren en voorzag die van BMW R80 blokken. Of die in Rusland werden gebouwd is mij niet bekend. | |||
 |
Dnepr Solo
1991-???? KMZ 8.157.01 KMZ 8.157.02, KMZ 8.157.05. Deze solomotor was gebaseerd op het Dnepr MT11 maar ontworpen voor gebruik zonder zijspan. Het had kleinere 18 inch wielen met 3.50 x18 banden. De overbrengingsverhouding werd 3,89:1 met zachtere demping voor, een ander chroom voorspatbord en hoger stuur. De achteruitversnelling was gewoon door de fabriek geblokkeerd en in de handleiding was er een waarschuwing over over het deblokkeren daarvan. | |||
 |
300/P300 ????-2001 KMZ 8.922 Werkpaarden deden het altijd goed in het Oostblok. Meestal wordt gesproken over Russische motoren maar helemaal juist is dat niet(meer). Kiev ligt in de Oekraïne. | |||
 |
303 Grapjassen blijven er altijd en overal. Of die een serieuze fabrieksoptie was is mij onbekend maar hij had een typenummer. Er was ook nog een solo chopper met het typenummer: KMZ 8.157.02 | |||
 |
Dnepr 158-02 Enduro Dynamite (Dinamite) | |||
| Tourist | ||||
| Legermotoren gebouwd in Kiev / Military motorcycles built in Kiev | ||||
 |
K-750W In 1954 besloot de toenmalige Russische regering dat de motoren ook op de civiele markt te koop mochten worden aangeboden. De productie van de militaire modellen werd toen naar Kiev verplaatst (DNEPR) Het eerste model dat speciaal werd ontworpen voor het leger was de K-750W. Een aangepaste civiele K-750. Belangrijk verschil met de civiele uitvoering waren de geweerhouder, munitieboxen, bevestigingen voor een schep en bijl en er was extra gereedschap aan boord. Voor het leger was dit model een hele vooruitgang vergeleken met de M72. De motorfiets was nu uitgerust met een set reserve onderdelen, gereedschappen en apparaten en heeft hulpstukken voor speciale apparatuur en een wapenhouder op de zijspanbak. De 750cc zijklepmotor met koppeling, versnellingsbak, luchtfilter, carburateurs, dynamo en de ontsteking is gemonteerd in het frame op drie punten. Er zit een vier versnellingsbak onder met achteruit. Die zat nooit in de burgerversie. | |||
 |
||||
.jpg) |
Dnepr MW-750M 1963-1968
In de loop van de productie kwamen er aanpassingen zoals een andere voorvork. Het wachten was nog even op een nieuw frame want het was nog steeds het oude M72 frame uit 1941. | |||
 |
Dnepr M-72H 1956-1959 Uitvoering uitsluitend voor het leger gebouwd. Speciale voorvork die alleen in die jaren gemonteerd werd. Eigenlijk een M72 met andere vork. Waarin de verschillen precies zitten is mij niet bekend. Zou met de aandrijving van het zijspanwiel te maken kunnen hebben. | |||
 |
Dnepr MW-750 1964-1973 Uiterlijk bijna identiek met de laatste serie van K-750W modellen. De MW-750 heeft een aangedreven zijspanwiel. Opvallend is de nieuwe achtervork met aangepaste vering. Ook een nieuw type voorvork. Type 6204 met sperdifferentieel. | |||
 |
Dnepr MW-750M 1973-1976 De motoren gebouwd voor het leger werden ontwikkeld op dezelfde wijze als de civiele modellen. MW-750M was eigenlijk een militaire versie van de Dnepr MT12. De MT8204 versnellingsbak had een achteruit-versnelling en het sperdifferentieel is vervangen door een tandwieloverbrenging. Een brandstoftank en een deel van het elektrisch systeem van de Dnepr MT12 werd toegepast (behalve de lampjes in de koplamp). Na 1975 worden zwaardere achterschokdempers gebruikt. | |||
 |
Dnepr MW-650 (M) (M1) Motorfietsen met kopkleppenmotoren werden ook geleverd aan het leger. MW-650 had een MT801-motor, teruggetuned om het gebruik van slechte benzine toe te staan. De versnellingsbak MT8204 was identiek aan de MW-750M. Remmen werden verbeterd door het gebruik van two leading shoe in het voorwiel en extra rem op het zijspanwiel die gelijk met het achterwiel werd bediend. Verlichting was identiek met de civiele MT-10. Dit model werd later op dezelfde manier aangepast als de civiele modellen en werd MW-650M en later MW-650M1 genoemd. Tussen 1968 en 1991 bouwde de fabriek 6687 exemplaren van alle versies (MW-650, MW-650M en MW-650M1). | |||
 |
MT16
KMZ 156.200 Geen informatie over. | |||
| Unknown models / Onbekende modellen | ||||
 |
Dnepr MT2 | |||
 |
Dnepr MT3 | |||
 |
Dnepr MT5 | |||
 |
Dnepr MT7 | |||
 |
Dnepr 1 | |||
 |
Dnepr 2 | |||
 |
||||
| Parts are translated with permission from: http://www.gaz69.org/moto/HistoryEN.html | ||||
