HARLEY-DAVIDSON FX SUPER GLIDE
 
WAT IS EEN HARLEY BOATTAIL?
 
foto: prototype uit 1969. Harley deed voorkomen dat dit een privé ombouw was en geen fabrieksontwerp om te kijken wat het publiek er van vond. Foto's werden gepubliceerd in het "Motorcycle Sport Book" in 1969.
 
In de jaren zestig was er iets aan het veranderen in motorland. Van vervoer veranderde de functie van de motorfiets naar plezier, niet alleen in de VS maar ook in de rest van de wereld. Steeds meer liefhebbers begonnen te sleutelen aan hun standaardmodellen om ze te verfraaien en niet omdat het nou echt nodig was. Tik maar op de foto links om de sfeer te proeven uit deze brochure. Half jaren zestig reden er in Utrecht choppers rond met parmantig omhoog stekende uitlaten, niet veel maar toch. Niet iedereen was gelukkig met de modellen die zo uit de fabriek rolden. Eind jaren vijftig begonnen die Choppers (niet shoppers) steeds meer het straatbeeld te verfraaien, vooral in de VS maar ook in Europa. We moeten ook niet vergeten dat Honda met zijn viercilinder op de proppen kwam. In de herfst van '69 liet Harley wat foto's plaatsen in "Motorcycle Sport Book", een bekend blad. Gewoon om te kijken wat de reacties zouden zijn. Ze vertelden niet dat het uit de fabriek kwam en deden alsof een particulier dit gebrouwen had. Lees maar hieronder.
 
 
 
foto: Een eerste schets zoals hij in een motorblad verscheen om reacties los te maken bij de dealers en publiek.
 
In 1969 gebeurde er twee dingen die Harley blijvend zullen veranderen. De overname door AMF en een film die uitkwam. Er wordt vaak gezegd dat de film Easy Rider de aanzet heeft gegeven voor het custom fenomeen maar dat klopt niet helemaal. Die film was een weerslag van wat er al jaren gaande was. De film kwam eigenlijk op een hoogtepunt van chopperbouw en die twee motoren waren voorbeelden van wat er al jaren speelde. Er zijn ook al eerder motorfilms uitgebracht met choppers in de bijrol. In Europa kregen meer mensen, die geen Amerikaanse motorbladen lazen, nu iets te zien wat niet zo bekend was. Zo’n blad, BigBike en Easyriders, moest je nog kopen bij een boeken- of sigarenzaak en waren flink aan de prijs.
 
foto: opvallend op de foto is het Sportster stuur. zat niet op de productie. Harley noemde het model toen de NIGHT TRAIN.
 
foto: zelfde stel voor dat het donker werd......
 
Ook Harley werd gedwongen om zich te bekommeren om dit fenomeen, vooral gevoed door teruglopende verkopen. In januari 1969 was Harley overgenomen door AMF en het werd tijd voor een frisse wind. Zij hadden toen geen model dat ook maar iets op de zelfbouw motoren leek. Er waren toerbakken, beladen met koffers en een scherm (FLH) en het instapmodel de Sportster (XL) in wat varianten. Er werd jaloers gekeken naar al die bouwers die de mooiste creaties maakten op basis van hun ouwelullen motor. Het werd tijd voor verandering. Willy G, een jonge ontwerper uit de familiestal kreeg de opdracht eens wat te gaan doen nadat hij in 1963 in dienst trad. O ja, klein detail, er was geen budget.
 
foto: let op het kleine AMF stickertje onder het tankembleem.
 
Heel slim kwam Willy G met een samengesteld model waarbij flink geleend werd uit de eigen magazijnen. Gerucht gaat dat hij hier al vanaf 1967 mee bezig was maar niemand werd er warm van. Het resultaat, de FX, oftewel modelreeks F met de X van eXperimental, niet van de XL Sportster. Simpel gezegd, een uitgeklede toerbak met een voorkant van de Sportster. Hoe simpel kan het zijn. Zelfs de startmotor kwam te vervallen. De introductie van de FX-1200 was in de herfst van 1970. Maar bij elke introductie van een nieuw model bij Harley gaat er veel mis. De klanten zijn eigenlijk altijd de ontwikkelingsafdeling. Over de werkelijke introductie zijn nogal verschillende meningen te vinden maar we houden meestal voorjaar 1971 aan.
 
foto: een keurig gerestaureerd model met wat andere onderdelen. Voorvork is van een latere versie en de claxon ontbreekt. Koppelingskabel loopt verkeerd. Schakelpedaal zit in het verkeerde gat. Schijfrem achter. Stuurschakelaars zijn van het nieuwe type.
 
In 1969 kreeg de Sportster een uit de kluiten gewassen glasfiber buddyseat, de Boattail. Daar was niemand blij mee op een enkeling na. Een flink aangepaste Boattail kwam ook op de nieuwe FX te zitten met daaronder nog een stalen spatbord. De verkoop kwam maar moeizaam op gang. Niet veel meer dan 4700 werden er verkocht in het eerste jaar, tegen meer dan 10.000 XL motoren. De meest herkenbare kleur was wit met rode strepen. Harley (AMF) noemde dit de "Night Train" maar wat later de Super Glide, in de volksmond model "Evil Kneivel" genoemd. Willie G. vond het een Factory Custom build. Een jaar later was er ook een zwarte uitvoering maar je kon hem ook in verschillende andere kleuren bestellen.
 
foto: De zwarte uit 72, voorvork en uitlaat zijn niet origineel uit 71-72. Ander embleem uit 1972. Remreservoir is naar achteren geplaatst. Rempedaal zit nu boven de uitlaat.
 
Dat achterspatbord was niet bepaald populair, dus ging men snel in terug naar een Sportster-stijl spatbord met een ander “normaal” contour zadel. Dat spatbord werd nog vele jaren gebruikt. Het is bij Harley wat verwarrend omdat de modeljaren niet van januari tot december lopen. De eerste rijimpressie van de FX-1200 stond in november 1970 in Cycle en de introductie van de FX zonder boattail in juli 1972. Dat zou betekenen dat de boattail gedurende drie jaar te koop was. Van november '70 tot halverwege '72. Onderaan de pagina staan de testen en folders.
 
Foto: Een originele rode uitvoering die op bestelling geleverd werd. Zie de kleine AMF stickers op het tanklogo. Verder een vroeg model met rem onder de uitlaatpijp. Was alleen in '71.
 
Voor het modeljaar '72 werd het zeszijdige tankembleem vervangen worden door een rechthoekige simpele versie met 'AMF' voorafgaand aan 'Harley Davidson'. De hoofdremcilinder werd naar achteren, onder en achter de rechter voetsteun verplaatst en bediend via een kort pedaal die boven ipv onder de uitlaat zit. Verder is de FX in het algemeen hetzelfde gebleven. De veranderingen kwamen op tijd zodat de productie en verkoop van 4700 naar 6500 in '72 ging. Een roadtest zonder boattail staat hieronder te lezen. Ze waren te bestellen in verschillende kleuren; zwart, sparkling America (wit/rood "Birch White" met rode en blauwe strepen), sparkling burgundy, sparkling blue, sparkling green, sparkling turquoise, sparkling red en sparkling copper. Zie de folder onderaan de pagina.
 
foto: en hier dan de blauwe uit '71. AMF stickertjes zijn verdwenen. Eerste rempedaal onder de uitlaat.
 
Later in 1972 was de FX met een metalen achterspatbord en contour buddy verkrijgbaar als accessoire. Maar al snel was het metalen achterspatbord standaard en de Boattail een accessoire. In '72 werd de zwarte met "Sparkling America" emblemen (rood, wit en blauw), ongeacht model achterspatbord, "Midnight Express" genoemd.
 
foto: details laten zien dat dit een gerestaureerd model is. Sticker onder de schakelaar en MPH op de teller.
 
In '71 en '72 werden ze alleen met kickstarter geleverd. Een knoppie was optioneel en vereiste de grotere accu van de FLH maar dan past de originele uitlaat bijna niet meer. Dan zijn er nog wat verschillen die tijdens de productie werden aangepast. Op een FX zonder starter is de knop op de rechter stuurhelft bedoelt om de ontsteking te onderbreken. Als hij een starter heeft wordt deze knop daarvoor gebruikt. De FX tellers van '71 en '72 hadden alleen "Harley Davidson" onder de dagteller op het zwarte deel staan, en geen MPH. Foto hieronder is dus niet een originele. Een dashboard uit '71 en '72 had "Parking Lights" rechts van "Off", niet "Accessoires". In '71 zat de remcilinder voor het rempedaal die onder de uitlaatbocht zat. Later in de '72 FX zat die achter een korter rempedaal en boven de uitlaat, je moet het maar weten. De voorrem was een trommelrem, ook weer geleend van de Sportster. In 1973 kwam de FXE met standaard elektrische starter en schijfrem voor en was het afgelopen met de boattail met trommelremmen.
 
foto: details laten zien dat dit een gerestaureerd model is.
 
 Een nette en losse en complete polyester boattail met goed zadel kost meer dan 2500 dollar en dan moet hij er nog op. De kleine onderdelen daarvan zoals het achterlicht, reflectors en de kentekenverlichting zijn haast niet meer te vinden. Behalve als je heel goed gaat zoeken want beiden zijn onderdelen van auto's uit de jaren zestig. Een binnen-spatbord maakt je ook 2000 dollar armer als je er een vind. Voor 250 dollar koop je een mooi nagemaakte stickerset voor de witte uitvoering want origineel is bijna onvindbaar. De witte kleur is eigenlijk geen wit maar een hele lichte bruin. Wordt BIRCH WHITE genoemd en er is geen vervangend RAL nummer dat in de buurt komt. Vaak wordt RAL 9010 gebruikt maar die is te wit. De twee in één uitlaat is met veel moeite te vinden. Uitlaten van de FLH uit die tijd passen vaak net niet omdat de rechter midcontrole of de accu in de weg zit. Reflectors op  het voor- en achterspatbord komen uit het magazijn van Guide maar zie ze maar te vinden. Ook de korte schakelpook moet je zelf improviseren. De rest van de onderdelen zijn vrij gemakkelijk te vinden en zijn vaak gelijk aan die van latere bouwjaren. Het is even wennen maar schakelen gaat precies andersom. De versnellingsbak is niet aangepast. De 1 zit dus naar boven tikken.
 
foto: voorvork rubbers zijn niet origineel maar staan hem goed. Aan het kenteken te zien een Engelse motor.
 
Tegenwoordig weten we dat deze Super Glide de eerste echte  fabrieks custom ter wereld was en hij vele malen gekopieërd werd door anderen. Maar dan wel zonder die bijzondere boattail. Hieronder een road test uit Cycle en wat folders uit 71 en 72.
 
10-1969 "Motorcycle Sport Book" foto's prototype
07-1970 Prijslijst verkrijgbare kleuren
11-1970 Introductie en rijtest als "Night Train"
1971 "Super Glide FX-1200"
1971 prijslijst accessoires FX Super-Glide 
07-1972 rijtest "Super Glide FX 1200" zonder boattail
1973 FXE met electrische starter en schijfrem
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

This site is designed and made by Ben van Helden copyright on all pages