De geschiedenis van de in Zweden gebruikte helmen is, in het kort, beneden op deze pagina beschreven. De Zweedse staalfabrieken hebben helmen voor veel landen gemaakt. Bekend bij mij zijn Nederland, Finland en Polen. Verder zijn ze in vele landen gebruikt en dat is wat minder duidelijk.

040282 Zweden M21 Er zijn twee modellen die beide M21 worden genoemd. In het kort het hoge en het lage model. Dit is het lage model. Ze worden vaak M21(16) genoemd maar dat is niet juist. Dit is een vroegel en zonder de emblemen op de zijkant. Die werden er in 1942 opgezet. Deze helm moet dus voor die tijd uit de roulatie zijn geraakt. De kleur is ook meer grijs dan het groen van de latere modellen. Tik op de foto voor meer foto's

150279 Zweden M21 De eerste Zweedse helm die in productie kwam in 1923. De andere variant staat hierboven en de tweede hieronder. Beiden hebben wel dezelfde voering. Drie leren "flappen" aan een rondlopende stalen band. De decals aan de zijkanten kwamen in 1942. Gelijk aan model hieronder. Tik op de foto voor meer fotro's

067237 Zweden M21 Het "hoge" model met wapen en decals.  Eerste model M21(16) heeft wat meer gekrulde randen, zie hierboven. Beiden hebben wel dezelfde voering. Drie leren "flappen" aan een rondlopende stalen band. De decals aan de zijkanten kwamen in 1942. Gelijk aan model hieronder. Tik op de foto voor meer foto's.

013034 Zweden M21 Tweede "hoge" model met wapen en decals.  Het andere model M21 heeft wat meer gekrulde randen. Beiden hebben wel dezelfde voering. Drie leren "flappen" aan een rondlopende stalen band. De decals aan de zijkanten kwamen in 1942. Tik op de foto voor meer foto's.

045022 Zweden M26 De schaal is gelijk aan de M21 maar de voering is anders. Dat zijn drie leren lamellen die afzonderlijk op de schaal zijn geklonken. Ook ontbreekt het wapen van Zweden op de voorkant Tik op de foto voor meer foto's.

030304 Zweden M26 De schaal is gelijk aan de M21 maar de voering is anders. Dit zijn drie leren lamellen die afzonderlijk op de schaal zijn geklonken met zes klinknagels. Ook ontbreekt het wapen van Zweden op de voorkant. Dit exemplaar lijkt ongebruikt en heeft wat lakschade door het liggen. Tik op de foto voor meer foto's.

030051 Zweden M26 Nieuwe helm. Ze worden blijkbaar nog steeds gemaakt of deze is uit een magazijnopruiming. Verder geen info daarover. Tik op de foto voor meer foto's.

027170 Zweden M26/65 Ongebruikte helm, lijkt een gewone M37 maar dan met andere voering en kinriem. Kan zijn dat hij in een ander land gebruikt is. Tik op de foto voor meer foto's.

015025 Zweden M37 Tik op de foto voor meer foto's.

030016 Zweden. M37 1965-1990 Dit zou ook heel goed een Finse M40 kunnen zijn. Het verschil moet in de voering zitten. Gaan we nog nakijken. Het model heeft wel de meeste overeenkomsten met het Zweedse model. Kinriem is ook erg Zweeds. Tik op de foto voor meer foto's.

028143 Zweden M37/65 Met M1 achtige liner, nieuw. Gebruik onbekend. Tik op de foto voor meer foto's.

GESCHIEDENIS

Het Zweedse leger begon in augustus 1917 met het zoeken naar een stalen helm. Na onderzoek van de verschillende ontwerpen uit Frankrijk, Engeland en Duitsland produceerde Eskiltuna Stålpressings AB in 1918 een paar honderd prototypes die geïnspireerd leken op de Duitse Stahlhelm, zie de foto hiernaast. De belangrijkste verschillen waren de toevoeging van een kleine kam aan de bovenkant en het wapenschild aan de voorkant. Deze helmen genaamd Försökshjälm Modell A en B (de eerste was dunner en lichter dan de laatste) ondergingen proeven in 1919 en 1920, maar werden niet goed ontvangen. Het lijkt er wel op dat de helm wat later aan Polen is verkocht als WZ30.

Het ontwerp werd teruggestuurd naar de tekentafel en ze kwamen terug met een paar compactere ontwerpen, zonder ventilatieopeningen die officieel werden aangenomen als de Hjälm model-1921 op 8 december 1922, oftewel M21. De lage M21 was dus een variant met een bredere rand en een meer uitgesproken bovenkant dan het andere model. Er was dus een lage (Landstorm-helm) en een hoge uitvoering. De lage wordt soms de M21(16) genoemd. Toevallig lijkt die dan weer sprekend op de Nederlandse M16 zonder rand om de buitenkant. De rand van het andere model, soms M21(18) genoemd, is minder uitgesproken en later is de voering rechtstreeks aan de schaal bevestigd, waardoor de stalen band is verdwenen. De kinriem is vrijwel ongewijzigd. Deze helmen werden al ontwikkeld in 1916 maar kwamen pas in 1923 in productie en gemaakt van hoogwaardige materialen in de Eskilstuna-fabrieken. Deze lage M21 werd geproduceerd in kleinere aantallen dan de "hoge" M21 en beiden hadden een omgeslagen rand. Emblemen op de zijkanten werden aangebracht in 1942. Deze helmen dienden tot het einde van de Tweede Wereldoorlog. De M21 zal nog vele jaren in dienst blijven.

Later volgde nog de M26 en de M37. Zweedse vrouwen die lederen voeringen monteerden op stalen M26 schalen in de Eskilstuna Stålpressnings AB staalfabriek, in Eskiltuna, Zweden, rond 1940. Het bedrijf, opgericht in 1893, produceerde apparaten waaronder melkmachines, maar het produceerde uiteindelijk ook voor het leger de helmen. Oorspronkelijk bedoeld als een lichtere helm dan M21 voor de "Luftskyddsinspektionen" (burgerbescherming voor 1944). Deze werd, naast de M37 gebruikt vanwege helmtekorten aan het begin van de oorlog. Na 1944 werden veel M26's gebruikt tot eind jaren zeventig en begin jaren tachtig door de "Civilförsvarsstyrelsen" (burgerbescherming).

De M37 helmschaal heeft een ontwerp dat verschilt van zijn voorgangers omdat het een eenvoudiger en meer halfbolvormig ontwerp is. De M1937 of M37 deelde dezelfde voering als de voorgaande ontwerpen, met een voering met drie kussens die rechtstreeks aan de schaal was bevestigd, zoals de M1926, samen met een eenvoudige kinriem met gesp. Zweden zou Finland dit model  ter beschikking stellen als hulpmiddel tijdens hun conflict met de Sovjet-Unie (bekend als de Winteroorlog). Finland produceerde een kopie van de M37 die bekend staat als de M40 in de fabrieken van Wartsila Oy en Kone-ja Silta. Het belangrijkste verschil bij de Finse M40 is dat het gemaakt is van iets zwaardere materialen voor de schaal en geverfd in een groene kleur in tegenstelling tot het Zweedse grijs. Na 1942 werden de Zweedse helmen ook groen.

In 1965 kregen de meeste M21 en M37 helmen een nieuwe (Riddle) voering, die aan de bovenkant van de schaal was bevestigd met slechts minder klinknagels, bestaande uit een canvasband en plaatmetaal bevestigd aan een leren zweetband. Het model met de gemoderniseerde voering is bekend als de M21/65 en M37/65. De Finse M40's kregen rond dezelfde tijd ook een gemoderniseerde voering die bijna identiek was aan de M37/65. Gewoonlijk werd er bij de helm een ​​camouflagenet in effen kleur in donkergroen gebruikt, de M1960. De hoes heeft een eenvoudig ontwerp met trekkoord waar de kinbanden door de hoes heen zouden lussen om hem op zijn plaats te houden, en een trekkoord aan de bovenkant van de hoes om het op de schaal af te stemmen. Een extra onderdeel van de hoes zijn neerklapbare flappen om extra delen van het hoofd te bedekken, evenals een zonneklep.

Copyright Ben van Helden on all pages © Alle rechten voorbehouden.