geschreven in juni 2001, update 29-6-2021 en 15-2-2025
Deze pagina's gaan over een motorfiets die niet echt populair is geworden. Maar ik vind hem erg leuk en als één van de eerste heb ik in 2001 een pagina gemaakt over deze "bijna" perfecte motorfiets. In februari 2025 kwam ik mijn vierde tegen en die kwam in mijn sleutelhok te staan en heb ik de site wat aangepast. Hieronder wat linken naar diverse informatie.
 
 
 
Voor de beschrijving ben ik uitgegaan van de prima tekst op Wikipedia. De Yamaha XZ550 'Vision' is een 550 cc V-twin, cardan aangedreven sport touring motorfiets geproduceerd door Yamaha in 1982-1983. Hij werd aangedreven door een 4-takt 70° vloeistofgekoelde 4-kleppen DOHC-motor en had een naloopas voor en monoshock enkele swingarm achter.
Mijn eerste XZ kocht ik bij een sloperij in Arkel. Ik vond hem speciaal en was toe aan een sleutelproject. Was een leuk project maar moest weer het veld ruimen voor  een andere motor. Tik maar op de foto voor meer plaatjes.
Met een reeks innovatieve technologieën voor zijn klasse, wendbaar en gedurfde styling, werd hij door de motorpers bij zijn introductie breed geprezen als een motorfiets die zijn tijd ver vooruit was. Lees maar de test in Motor. Echter, aanhoudende kinderziektes, talrijke eigenaardigheden en de prijs gecombineerd met identiteitsproblemen - het was niet echt een café racer, noch een sport touring motorfiets, hij was uniek op zichzelf - leidde tot een productierun van slechts twee jaar.
 Diezelfde uniciteit creëerde niettemin een soort cultus van Vision-fans, zowel in zijn tijd als sindsdien, die een actieve, voortdurende online community blijven onderhouden. Een kleiner XZ400-model was tot ten minste 1987 op sommige markten verkrijgbaar.
De XZ550 Vision werd oorspronkelijk bedacht in de late jaren 70 toen motorrijden op zijn hoogtepunt was, en werd drie jaar lang ontwikkeld, onder toezicht van een kleine groep ontwerpers en liefhebbers. Er waren verschillende prominente externe bijdragers bij betrokken, waaronder GK Design Associates, en naar verluidt Cosworth voor de motor en Porsche voor de eindoverbrenging. Volgens GK was het doel om "de meest geavanceerde supersportmotorfiets te maken in termen van zowel styling als rijprestaties"
Voor veel liefhebbers was de XZ550 die in 1982 debuteerde, succesvol op beide fronten. Hij was wendbaar in krappe bochten, maar had toch een comfortabele rechtop zittende positie die lange ritten tot een genot maakte. Het blok met hoog koppel leverde zowel hoge toerentallen voor straatraces als eindeloos rollend koppel. De 70-graden V-twin had een inherente secundaire balans en produceerde een kenmerkende diepe, bonzende uitlaatnoot met een high-end gejank dat sommigen vergeleken met het geluid van een Ferrari Testarossa. Ondanks dit eerste jaar waren de verkopen slecht. De Vision werd beschouwd als "de motor die het dichtst bij een B.M.W. ooit uit Japan gekomen" destijds, verwijzend naar zijn toerprestaties en betrouwbaarheid op lange afstanden, zowel geprezen als vervloekt als "de meest Europese motorfiets uit Japan in de recente geschiedenis." Helaas is het produceren van een geheel nieuw product vanaf nul nooit zonder initiële problemen, en de Vision had er een paar. Een defect in de carburatie bij stationair draaien zorgde ervoor dat machines van het eerste jaar gevoelig waren voor aanvankelijke stotteringen die het meest opvielen bij het vol gas geven.
Mijn tweede XZ was een net en compleet exemplaar waar ik vrolijk op rond reed totdat ik geen plek meer had omdat er weer wat anders langskwam. Dat begint toch wel een terugkerend verhaal te worden. Wat als ik ze allemaal bewaard had.......
De bliksemsnelle besturing van het model uit 1982 werd zeer gewaardeerd door sportieve rijders, maar werd door sommigen als te extreem beschouwd. Een enkele schijf voor en achter een trommelrem waren geschikt voor toeren, maar ontoereikend voor high-performance bochtenwerk. De cardanaandrijving was soepel en betrouwbaar, maar opnieuw beter geschikt voor toeren. De voorvering was te zacht en de achtervering, zelfs met een instelbare schokdemper, was moeilijk in te stellen. De watergekoelde 4-takt XZ550 was het eerste Yamaha-model met auto-stijl valstroom carburateurs, met de luchtfilterkast bovenop de carburateurs gemonteerd om te profiteren van een direct pad voor het brandstof-luchtmengsel in de cilinders - een efficiëntere levering dan de normale carburateurs die destijds gebruikelijk waren. De hoogte van de carburateurs en hun airbox vereisten echter dat Yamaha een omvangrijke tunnel in de onderkant van de royale 17 liter benzinetank moest ontwerpen. Het resultaat was verbeterde prestaties en de kenmerkende grote vierkante brandstoftank van de motor. Een kleine "bikini"-kuip en een volledige sport-touringkuip waren beide optioneel in 1982. De volledige touring-stijlkuip werd standaard toen de motor in 1983 werd geherpositioneerd als een sport-tourer.
Mijn derde exemplaar stond bij mij in de buurt al een lange tijd te koop dus ik ging maar eens kijken en ja hoor, hij kwam mijn kant op. Dat moet dan ongeveer 20 jaar geleden zijn geweest. Prima ding met heerlijke kuip en veel toeren. Is niet helemaal mijn ding maar mijn voorkeur gaat nu eenmaal uit naar mislukte projecten en gekke motoren.
Het Amerikaanse model Vision uit 1983 loste de meeste fouten van de eerdere modellen op, met een verbeterde carburateur die het stotteren elimineerde en luchtinstelbare voorvorken die de rit steviger maakten en de wegligging verbeterden. De volledige kuip, met instelbare warme en koude luchtopeningen, beschermde de rijder effectief. Kleine verbeteringen aan de carburateur brachten de unieke combinatie van responsieve hoge toerentallen tot aan de rode lijn van 10.000 RPM en het enorme koppel bij elk RPM naar voren. De overvierkante boring en korte slag hielden de zuigersnelheid laag. Met zijn unieke frame, dat de motor in plaats van omhulde, ophing en alle buizen eronder elimineerde, wat zowel gewicht bespaarde als het zwaartepunt van de motor verlaagde, waren de prestaties en wegligging van de Vision ver vooruit op zijn tijd. Helaas gold dat ook voor de prijs. De motorhausse van de jaren zeventig was al aan het afnemen voordat de XZ550 in de showrooms verscheen, en concurrerende motormerken boden goedkopere motorfietsen aan zonder de ongebruikelijke combinatie van functies of talloze eigenaardigheden van de Vision. Het model werd in 1983 uit de verkoop gehaald in de VS, hoewel het online een cultstatus behoudt. In Nederland zijn er ongeveer 135 op kenteken.
Mijn vierde kwam geheel onverwachts mijn kant op terwijl ik mij zo had voorgenomen niets meer te kopen en zeker geen XZ. Maar goed, deze wonderlijke machine staat er nu weer. Is een redelijk complete machine uit 1984 met wat eigenaardigheden maar die kunnen opgelost worden. Tik maar op de foto voor zijn verhaal.

Hierboven een zeldzame afbeelding van een prototype. Staat meer over op de pagina met publicaties.
In de jaren 80 kwam er elke week een motorblad door de brievenbus. Deze werd van voor naar achteren helemaal gespeld. Vooral de vele advertenties achterin waren een bron van informatie. In nummer 17 van 23 april 1982 stond er een test in van de XZ550. Tik maar op de foto hierboven voor de uitgebreide test in Motor.
Ik kan maar enkele verschillende uitvoeringen ontdekken. Er is een USA model en een Europese (UK). Het  basismodel uit 1982, is zonder kuip. Vanaf 1983 werd hij met kuip geleverd en S genoemd en werden er wat aanpassingen verricht aan de voorvork en carburateur. De VS uitvoering ziet er iets anders uit, vooral het plastic achterspatbord is korter en die heeft een hoger stuur. Daaraan kun je ze snel herkennen. De VS uitvoering werd daar als "Vision" verkocht. Er was ook een 400cc Japanse uitvoering. Voor zover mij bekend is de enige site die de moeite waard is de duitstalige XZ550.info met veel informatie.
De verschillende uitvoeringen: 
Er is/was een prima boek te koop over de toch wat complexe techniek van de XZ. Maar beetje sleutelen kan geen kwaad en het is allemaal alweer flink wat gedateerd geworden inmiddels. Tik op het boek voor een online manual.
 
 
 
 
 
 

Het verzamelen van alle gegevens op deze pagina hebben mij moeite en tijd gekost. Als u iets van de site wilt gebruiken is het de gewoonte om daar toestemming voor te vragen. Collecting this information took me a long time and a lot of energy. When you want to use some, please ask.